Bibliotheek > 2019 > 05

09mei 19Minister Vandeurzen geeft opdracht voor diepgaand onderzoek naar adoptie en herkomst

PERSMEDEDELING VAN JO VANDEURZEN, VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN

09/05/2019

Minister Vandeurzen geeft opdracht voor diepgaand onderzoek naar adoptie en herkomst

Omdat er recent bezorgdheid is gerezen over adopties in Ethiopië, wil Vlaams minister Jo Vandeurzen tweeledig onderzoek laten uitvoeren. Dat herhaalde hij naar aanleiding van de commissie die daarover vandaag in het Vlaams parlement gehouden werd. De afgelopen jaren is de procedure voor interlandelijke adoptie stapsgewijs verstrengd en veiliger gemaakt. De vragen die nu rijzen gaan over adoptiepraktijken uit het verleden. Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin: “Uiteraard hebben we begrip voor de vragen van de ouders en hun kinderen die onzeker zijn over het juiste verloop van de procedure. Het adoptiekanaal vanuit Ethiopië hadden we al in 2015 afgesloten, maar de kwestie gaat terug op de periode sinds 1997. Ouders of kinderen die dat willen zullen hun dossier nader kunnen laten onderzoeken, desnoods tot in het land van herkomst, om te zien of er oneigenlijke handelingen zijn gebeurd en of die rechtgezet kunnen worden. Voorts zullen we, zoals ook in ons omringende landen is gebeurd, een expertenpanel in het leven roepen dat aanbevelingen kan formuleren over hoe de overheid met dit verleden kan omgaan en over het toekomstig beleid voor interlandelijke adoptie.”

Bij de adopties van de 936 Ethiopische kinderen die tussen 1997 en 2015 naar Vlaanderen zijn gekomen, wordt in meerdere gevallen van misstanden gesproken. Onderzoek op vraag van de betrokkenen kan uitwijzen wat er in elk particulier geval heeft gespeeld. Uit de onderzoeken kan worden geleerd wat er is misgelopen en hoe kan worden ingegrepen en geremedieerd. Een expertenpanel zal uit het geheel van de onderzoeken conclusies kunnen trekken en beleidsaanbevelingen formuleren.

Concreet is het de bedoeling dat de overheid

1. aan de slag gaat met de meldingen en vragen over misstanden in het verleden,
2. de koppeling maakt van een historisch perspectief aan de huidige kennis en expertise inzake adoptie, ook vanuit internationaal perspectief, om een grondige analyse te maken,
3. lessen te leren uit het verleden en hoe hiermee om te gaan en
4. te komen tot concrete aanbevelingen voor een toekomstig beleid.

Sterk begeleidings- en nazorgprogramma

De adoptiediensten wordt nu al wettelijk verplicht om een sterk begeleidings- en nazorgprogramma uit te bouwen. Het expertise- en vormingscentrum, Steunpunt Adoptie, heeft bovendien een expertisenetwerk opgezet om de in Vlaanderen aanwezige kennis en expertise op het vlak van hulpverlening in kaart te brengen en iedereen die betrokken is bij een adoptieprocedure efficiënt door te verwijzen. Voor begeleiding bij het onderzoek naar mogelijke misstanden in hun dossier kunnen ouders of geadopteerde kinderen op de nazorg beroep doen.

Aanvullend op het onderzoek wordt bekeken hoe het afstammingscentrum dat volgend jaar van start gaat het onderzoek kan ondersteunen aan de hand van DNA-onderzoek.

Voor het bijkomend inzetten op nazorg en voor de oprichting van het afstammingscentrum wordt een extra investering van meer dan 500.000 euro voorzien.

Jo Vandeurzen: “Wij nemen deze nazorg ter harte en bekijken op welke manier we meer duidelijkheid kunnen brengen over adoptiepraktijken uit het verleden. Daaruit lerend kunnen we maatregelen overwegen met betrekking tot interlandelijke adopties, rootsonderzoek en nazorg.”

Meer toezicht interlandelijke adoptieprocedure

De Vlaamse overheid heeft met het decreet interlandelijke adoptie van 2012 ook al ingezet op de versterking van de interlandelijke adoptieprocedure. Dit deed zij met name door de Vlaams Centrale Autoriteit (VCA) meer regie te laten nemen en meer bevoegdheden te geven. Zo heeft de VCA de opdracht om te onderzoeken of landen daadwerkelijk voldoen aan de uitgangspunten van het Haags Adoptieverdrag. Daarvoor wordt een normenkader opgesteld. Bij twijfel wordt de samenwerking verbroken. De VCA kan ook de vergunning van de adoptiediensten opschorten. Omdat de betrouwbaarheid van het Ethiopische adoptiekanaal aanhoudend in het gedrang kwam, werd in 2015 besloten geen nieuwe adoptieprocedures vanuit Ethiopië toe te laten.

Eén adoptiedienst

Vanaf 1 januari 2023 zal er nog slechts één adoptiedienst voor interlandelijke adoptie worden erkend. De fusie heeft tot doel de in Vlaanderen beschikbare financiële middelen, kennis en expertise te bundelen, wat onontbeerlijk is om in de gewijzigde (internationale) context kwaliteitsvol te blijven werken.

Jo Vandeurzen: "Adoptie is een vorm van opvang waar veel bij komt kijken. We hebben in de loop der jaren continu stappen gezet om in dit verhaal het kind zo centraal mogelijk te plaatsen. Misbruiken van het systeem moeten we dan ook ten allen tijde voorkomen. Om zicht te krijgen op wat er in het verleden is misgelopen is een grondig onderzoek op vraag van de betrokkenen de best mogelijk optie. Finaal moeten we daaruit leren en bekijken hoe we als maatschappij met interlandelijke adoptie omgaan.”

Voor de pers:

• Nico Krols, woordvoerder Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn,  Volksgezondheid en Gezin, 0476 907 972