15mei 19Vlaanderen schakelt nog versnelling hoger voor jeugdhulp
PERSMEDEDELING VAN JO VANDEURZEN, VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN
15/05/2019
De voorbije vijf jaar steeg het budget van Jongerenwelzijn met 33%: een investering van 145 miljoen euro in nieuw beleid in de brede jeugdhulp. Voor het jaar 2019 komt dit neer op een groei van 55 miljoen voor de verdere versterking en groei van de jeugdhulp. Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin: “Gezinnen, kinderen en jongeren die op de jeugdhulp in Vlaanderen een beroep doen, moeten zo vroeg mogelijk de ondersteuning en zorg krijgen die het best op hun situatie van toepassing is. Om op de toenemende complexiteit van de hulpvragen een antwoord te bieden hertekenen we het zorglandschap volop. In 2019 schakelen we dus naar een ongezien groeiritme om de ingezette hervormingen in de jeugdhulp verder te versterken.”
De ondersteuning en hulpverlening aan kinderen en jongeren beperkt zich in Vlaanderen niet langer tot één sector. De inspanningen voor de jeugdhulp passen in een integraal en intersectoraal perspectief. Concreet betekent dat in de diverse sectoren van de integrale jeugdhulp het aanbod voor kinderen, jongeren en jongvolwassen wordt versterkt en uitgebreid. Het gaat om Jongerenwelzijn, de geestelijke gezondheidszorg voor kinderen en jongeren, personen met een handicap, het algemeen welzijnswerk en Kind en Gezin.
De diverse investeringen moeten in de toekomst nog meer in een integrale aanpak samenvloeien. Ook zal de jeugdhulp vanaf september 2019 onder één organisatievorm, het agentschap Opgroeien, samengebracht worden.
Jo Vandeurzen: “We leggen in de jeugdhulp de nadruk op een vroegtijdige aanpak van zorgvragen en op de versterking van de geestelijke gezondheid bij kinderen en jongeren. Ook investeren we in zorgcontinuïteit voor jongvolwassenen met een beperking. Voor versterkingen van onze voorzieningen en voor bijkomende capaciteit trekken we dit jaar 55 miljoen euro uit. We voorzien specifiek voor de jeugdhulp tevens in bijkomende investeringssubsidies. Voor onze oproep naar voorzieningen die hun infrastructuur willen aanpassen om agressie te voorkomen trokken we 20 miljoen euro uit. Liefst 66 voorzieningen hebben daarop voorstellen geformuleerd. Verder voorzien we in een groeipad voor jeugdhulpvoorzieningen die een volledige nieuwbouw of ingrijpende verbouwing willen realiseren ten belope van 50 miljoen euro.”
Gezinnen, kinderen en jongeren zo vroeg mogelijk ondersteunen
Er wordt geïnvesteerd in een zeer nabij aanbod van opvoedingsondersteuning, laagdrempelige hulp en ondersteuning bij vragen over geestelijke gezondheid. De belofte wordt waargemaakt om in elke gemeente in Vlaanderen een Huis van het Kind te hebben. Daarnaast wordt ook geïnvesteerd in o.a. laagdrempelige opvoedingsondersteuning en online hulpverlening.
Goed voor een totaal van 2 miljoen euro.
Geestelijke gezondheid van kinderen en jongeren
50% van de psychische problemen van volwassenen ontstaat voor het 14de levensjaar, 75% voor hun 25ste levensjaar. Het bevorderen van de geestelijke gezondheid bij kinderen en jongeren staat dan ook centraal in het Vlaamse geestelijke gezondheidsbeleid. Het taboe over geestelijke gezondheid moet verder worden aangepakt door o.a. een vervolg te geven aan de succesvolle campagne ‘Leef zonder filter’. Er wordt verder ingezet op het promoten van preventieve initiatieven voor geestelijke gezondheid, zoals bv. de ontwikkeling van een serious game dat recent als wereldprimeur werd voorgesteld.
Het programma vroegdetectie en -interventie naar kinderen, jongeren en jongvolwassenen (0 tot 23 jaar) voor de eerste tekenen van een mogelijke psychische of psychiatrische problematiek wordt in 2019 over Vlaanderen uitgerold. In het kader van ‘1 gezin = 1 plan’ kunnen meer dan twintig eerstelijnspsychologen voor kinderen en jongeren aan de slag.
De werkzame praktijken voor kinderen en jongeren met complexe zorgvragen en een psychische problematiek zullen versterkt worden en veralgemeend mogelijk gemaakt. Zo wordt in het residentiële aanbod van de jeugdhulpvoorzieningen voor 1 miljoen euro bijkomend geïnvesteerd, zoals voor toegevoegde, ambulante hulp (outreach) vanuit de gespecialiseerde geestelijke gezondheid.
Door het sociaal akkoord (VIA5) zal 2,4 miljoen euro geïnvesteerd worden in de ambulante revalidatie van kinderen en jongeren met een psychische problematiek. Hiermee wordt ingezet op de aansluiting van de Centra Ambulante Revalidatie op de Centra Geestelijke Gezondheidzorg. In Vlaanderen creëren ziekenhuizen – door reconversie binnen het federale budget – meer dan 140 bijkomende plaatsen in de kinderpsychiatrische daghospitalisatie.. Beide uitbreidingen betekenen een belangrijke toename van de capaciteit in de gespecialiseerde geestelijke gezondheidszorg voor kinderen en jongeren.
De noodzakelijke infrastructuurwerken voor de realisatie van de voorziene daghospitalisatie worden vanuit het VIPA voorzien. Deze VIPA-investering maakt deel uit van een grootschalig bijkomend budget van 5 miljoen euro per jaar voor de renovatie van de infrastructuur en de gebouwen van de Vlaamse residentiële kinder- en jeugdpsychiatrie (400-tal plaatsen). Er zijn tevens middelen voorzien voor infrastructuuraanpassingen om de toepassing van vrijheidsbeperkende maatregelen af te bouwen door bv. de inrichting van prikkelarme ruimtes, zowel in de kinder- en jeugdpsychiatrie als in de brede jeugdhulp.
Naast infrastructuuraanpassingen trekt Vlaanderen ook 1 miljoen euro uit voor de overdracht en inbedding van innovatieve methodieken om agressie en gedragsproblemen te voorkomen.
Snelle ondersteuning voor meer gezinnen
Jo Vandeurzen: “Wil Vlaanderen ingaan op de huidige tendensen – een stijgend gebruik van zeer nabije ondersteuning, het afdammen van de crisisnetwerken en het ondersteunen van gezinnen in wachtperiodes – dan moet het investeren in een snelle, preventieve en lokaal voldoende nabije jeugdhulp. We vertrekken hierbij van ‘1 gezin = 1 plan’ waarbij iedereen die betrokken is op een gezin, kinderen en jongeren ook mee instaat voor de continuïteit van de jeugdhulp. Hiervoor investeren we in een vernieuwende aanpak met extra ondersteuning en opvang.”
Gezinnen, kinderen en jongeren moeten zo laagdrempelig mogelijk met hun vragen over geestelijke gezondheid bij de hulpverlening terecht kunnen. De jeugdhulp zal verder evolueren naar vroegtijdig en ondersteunend (i.p.v. laat en te curatief). Voor de uitvoering van ‘1 gezin = 1 plan’ wordt in 2019 de investering met 8 miljoen euro extra opgetrokken naar een totaal van 15 miljoen euro in 15 regio’s in Vlaanderen. Daarmee kunnen minstens 3.000 extra gezinnen, kinderen en jongeren beter worden ondersteund.
Onmiddellijke begeleiding en opvang jonge kinderen
Op kruissnelheid wordt 3 miljoen euro geïnvesteerd in de zorggarantie voor jonge kinderen om te voorkomen dat de jongste kinderen niet meer thuis kunnen blijven.
Verdere groei van pleegzorg
De investeringen in de groei van pleegzorg worden bestendigd: het budget groeit recurrent met 7,4 miljoen euro aan.
Kinderen en jongeren met een beperking
Ook voor kinderen en jongeren met een beperking is de weg ingeslagen naar een meer vraaggestuurde zorg. Er wordt geïnvesteerd in extra flexibele, rechtstreeks toegankelijke hulp om de gezinnen met kinderen en jongeren die voor inclusie kiezen te ondersteunen in bijvoorbeeld de kinderopvang. Ook wordt het aantal bijkomende persoonlijke assistentiebudgetten (PAB) opnieuw opgetrokken met minstens 200. Daarnaast worden de opvangplaatsen voor kinderen en jongeren met ernstige gedrags- en emotionele stoornissen (GES+) verder versterkt. De initiatiefnemers met dergelijk aanbod worden ook beter uitgerust met bijkomend personeel, namelijk 15,75 voltijdse equivalenten.
Opgroeien in een complexe wereld stelt nieuwe uitdagingen aan de jeugdhulp
Een complexe wereld zorgt voor nieuwe uitdagingen: ook de intensieve vormen van jeugdhulp moeten versterkt worden en aan een veranderende maatschappij aangepast. Daarom wordt op korte termijn het aanbod aan extra opvang in crisissituaties opgetrokken met een bijkomende injectie van 2,3 miljoen euro voor 20 extra residentiële plaatsen en 70 extra begeleidingen crisishulp aan huis.
Jo Vandeurzen: “Dat we in een snel evoluerende maatschappij ook met nieuwe problematieken geconfronteerd worden, tonen ons de inspanningen om tot een kwaliteitsvol aanbod voor slachtoffers van tienerpooiers te komen. In 2019 zijn we aan de slag gegaan met een herwerkt actieplan. We zetten hierbij versterkt in op een hulpprogramma voor deze meisjes, waarbij het aanbod in Vlaanderen adequater en beter op elkaar is afgestemd.”
Verblijf in de jeugdhulp versterken en naar een nieuw model van residentiële jeugdhulp
De Vlaamse overheid geeft gevolg aan de druk op de residentiële jeugdhulp. Naast het versterken van de personeelskaders met 130 voltijdse equivalenten voor kinderen en jongeren met een beperking en 50 voltijdse equivalenten voor de voorzieningen van Jongerenwelzijn wordt samen met het werkveld ook het verblijf in de jeugdhulp herdacht. Leefgroepen zullen evolueren naar ‘meer gedifferentieerd’, ‘kleiner’ en ‘gericht op samenwerking’.
Agressie aanpakken
Ook voor de aanpak van de groeiende problematiek van agressie wordt in 2019 extra ruimte voorzien. Hiervoor wordt via een oproep bijkomend 20 miljoen euro in aangepaste infrastructuur voor de jeugdhulpvoorzieningen geïnvesteerd.
De jeugdhulp stopt niet meer op 18 jaar
Een belangrijke evolutie is het groeiend aantal jongvolwassenen dat de jeugdhulp kent en haar een beroep doet. Deze onmiskenbaar positieve evolutie betekent echter ook een bijkomende druk op het aanbod en benadrukt de nood om te innoveren. Daarom komen er 80 extra innovatieve woonvormen bij, bovenop de 87 al in 2018 gerealiseerde bijkomende plaatsen. Dit zorgt voor uitstroom uit de residentiële capaciteit, wat op korte termijn plaatsen vrijmaakt in de residentiële jeugdhulp. Ook in de centra algemeen welzijnswerk gaat verhoogde aandacht naar de groep instellingsverlaters.
Voor jongvolwassenen met een beperking ouder dan 21 jaar, die nog ondersteuning krijgen vanuit het aanbod van minderjarigen wordt intensiever op zorgcontinuïteit ingezet. Hun ondersteuning wordt omgezet in een persoonsvolgend budget zodat zij die ondersteuning ook als volwassene gegarandeerd krijgen. Op die manier komt er in het aanbod minderjarigen ruimte vrij voor intensieve zorgvragen van kinderen en jongeren met een beperking.
Een vernieuwde aanpak van jeugddelinquentie
Dit jaar wordt ook een vernieuwde aanpak inzake jeugddelinquentie uitgerold. Hiervoor is volgend jaar 2,85 miljoen euro extra voorzien voor werkzame ambulante alternatieven, voor de verdere groei van de herstelgerichte en constructieve aanpak (i.c. leer- en werkprojecten) en voor nieuwe initiatieven die intensief met de jongere aan de slag gaan zoals Youth at Risk. De infrastructuurwerken in de gemeenschapsinstellingen worden verdergezet en er wordt werk gemaakt van een gedeelde pedagogische aanpak.
>> Voor de pers:
Nico Krols, woordvoerder Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, 0476 907 972
← Terug naar overzicht